History and Hermeneutics for Mathematics
Education
Storia
ed Ermeneutica per la Didattica della Matematica
A work by Lorgna (1776)
Un’opera di Lorgna (1776)
Lorgna, A.-M. (1776), De
caso irreductibili tertii gradus et Seriebus infinitis Exercitatio Analytica,
Moroni, Verona
LORGNA Antonio Maria (1735-1796)
Prooemium
Nemimem latet,
in Aequationum Cubicarum resolutione, methodo vulgo Cardanico nuncupata,
valores radicum realium imaginariis implicitos erui, eosdemque nullo artificio
ad formam finitam realem ad hanc usque diem redigi potuisse. C’est a quoi on travaille inutilement depuis
deux cents ans (Alembert
Enciclop. Cas irreductible). Huiusmodi veluti quaedam in ipso Scientiae limine
lacuna omnes, quotcunque Algebram coluere, jam inde a Cardani temporibus
sollicitos habuit. Et primo, qua id de causa fieret, inquirere diligentius
caeperunt. In quo quidem diversi diversa afferunt, nec in unum omnes, circa
mysterii enodationem, Mathematici conveniunt. Id tamen confectum, ratumque
passim videtur, obscuram potius formam Cardanicam dicendam esse, quam fallacem,
eamque reale quidpiam exprimere, etiamsi imaginariis signis involvatur. Cum
enim Aequationis radix reapse sit relis, atque ejus sit Cardanica Radicis
expressio formae, quae evoluta rectificari, imaginariisque exui posse videatur,
cor existimandum haud erit eandem revera finitum aliquod reale significare,
imaginariis, virtualiter saltem, contrarietate signorum elisis? Nihil aliqui
praeter hujusmodi suspicionem in medium adduxere. Alii vero longius progressi,
ejus rei demonstrationes, non easdem tamen omnes, condere & proferre conati
sunt. Profecto vix quemquam a Cardano fuisse, facile credam, qui cum in
hujusmodi Studiorum genere aliquanto processerit, tam parum sibi confidendum
existimarit, ut vires quodammodo novas in re nondum desperata, se irrito conatu
exerciturum, arbitratus sit. Id mihi quoque accidisse,
meditatio haec ipsa monet qualiscunque. Occasione enim disquisitionis cujusdam
perillustri Instituto Scient. Bononiensi deferendae, circa Aequationes tertii
gradus versanti in animum venit, ut, alendae industriae gratia, Casum quoque
irreductibilem aggrederer, mihi saltem, sin publico, difficultate penitius
introspecta, satisfacturus. Cum vero recordarer tot summos tum praeteriti cum
aevi nostri Mathematicos, irresolutum id omnes reliquisse, propius nihil est
factum, quam ut a suscepto consilio revocarer. Res tamen saepe rem trudit,
difficultate ipsa aliquando stimulos admovente. Quo quidem factum, ut,
quaestione undequaque adorta, eadem ipsa via, qua ad reductionem, si haberi
posset, Formulae Cardanicae ad formam finitam imaginariis immunem intendebam,
eo paulatim devenerim, ut, Binomium Cardanicum valoris profecto esse necessario
realis, formae autem necessario imaginariae, demonstrarem, intima Serierum
Theoria facem quodammodo praeferente. Oblata proinde necessitate, potius quam
occasione, gravissimas difficultates enucleandi, quae in Seriebus praesertim
divergentibus occurrunt, in eo totus fui, ut ipsa Serierum infinitarum genesim
penitius scrutarer, evolveremque; In quo fortasse haud omnem mihi perditam fuisse operam cognoscent, qui hisce
perlegentis paullulum immorari non inutile existimabunt. Caeterum quidquid sit,
quo Exercitatione hac nostra in re difficillima praestare pro viribus datum
fuit, Geometris, ut par est, dijudicandum relinquimus (De caso irreductibili,
pp. 3-6).
See moreover:
Si veda inoltre:
Bombelli, R. (1579), L’Algebra, divisa in tre libri, con la quale
ciascuno da sé potrà venire in perfetta cognitione della teoria dell’Aritmetica,
Rossi, Bologna.
Cossali, P. (1782), Sul quesito analitico proposto dall’Accademia di
Padova per il premio dell’anno 1781. Di una assoluta dimostrazione della
irreducibilità del binomio cubico, Moroni, Verona.
Syllogismos.it
History and Hermeneutics for Mathematics
Education
(Giorgio T. Bagni, Editor)
Back to Library/Biblioteca
Back to
Syllogismos.it Main Page
Torna a Syllogismos.it
Pagina
Principale